Uzun bir gebelik dönemi sonrası dünyaya gelen bebeğin gelişimi, doğduğu ilk günden itibaren hızla sürer. Gebelik sürecinde haftalık dönemlerde izlenen bebek gelişimi, doğumla beraber aylık periyotlarda incelenir. Bu gelişimin nasıl olacağını, neler yapılması gerektiğini bilmek kuşkusuz ebeveynleri rahatlatır. Peki, 1 aylık bebek gelişimi nasıl olur? Detaylar yazımızda.
Görme yetisi: Yeni doğan bebekler yaklaşık15-20 cm yakınlıktaki cisimleri görebilirler fakat bu görme bulanıktır. Bebeklerin büyümeleri ile görüş alanları da genişler. 1 aylık bebekler henüz göz teması kuramazlar. İlk aşamada siyah beyaz objeleri ayırt ederken zaman içinde canlı renkleri de ayırt edebilirler. Bu dönemde kırmızı, turuncu, yeşil gibi canlı renge sahip geometrik şekilli nesneleri bebeğin görüş alanında hareketli olarak göstermek, bebeğin görme ve algı gelişimine destek olabilir.
İşitme yetisi: Bebekler henüz anne karnındayken ortalama 16. haftadan sonra sesleri duymaya başlarlar. Annenin kalp atışı, annenin sesi, amniyon sıvısının uğultusu duyduğu seslerden bazılarıdır. 1 aylık bebekleri anne karnındaki seslere benzemesinden dolayı fön makinesinin veya elektrik süpürgesinin sesleri sakinleştirebilir. Bebekler annenin sesini tanıdığı için onunla ilk günden itibaren konuşmak, şarkı söylemek, ismi ile hitap etmek gülümseyin anne ile arasındaki bağın artmasını sağlar.
Tat ve koku yetisi: Bebekler diğer duyularına benzer şekilde tat ve koku duyuları gelişerek doğarlar. Bu yüzden annesinin kokusunu ve anne sütünün tadını kolaylıkla ayırabilirler.
Dokunma yetisi: Doğdukları zaman bebeklerin dokunma duyusu da gelişmiştir. Günümüzde doğum sonrası hemen anne ile bebeğin ten tene temas ile aralarındaki ilk bağın kurulması öneriliyor. 1aylık bir bebek annesinin kucağında olmaktan ve dokunulmasından mutlu olur, sakinleşir ve kendini güvende hisseder.
Bebek dünyaya geldiği zaman beynindeki hücresel gelişimini yaklaşık olarak tamamlamış olsa da, daha sinaps olarak adlandırılan bağlantıları kurmaya başlamamıştır. İlk bir aylık büyüme döneminde ise bu sinapsları kurmaya ve ileri yaşamında daha da güçlenecek olan yetilerinin gelişimine başlar. 1. ayında bebek henüz konuşmasa da iletişim becerisi hızla gelişir. 1. aydaki iletişim, genellikle ağlayarak gerçekleşir. Ağlayan bebek bu şekilde acıktığını, üşüdüğünü, sıcakladığını, altını ıslattığını, gazı olduğunu, sıkıldığını veya canının acıdığını basit bir şekilde ebeveynine belli edebilir. Bebekle her fırsatta konuşmanın, onun dil yeteneğinin geliştirmesi için etkili bir yöntem olduğu düşünülür. Bu nedenle ebeveynlerin bebekle sık sık konuşması, ona kitaplar okuması, şarkı söylemesi önerilir. 1. ayın bitmesine yakın bebek, yakın mesafedeki anne veya babasının yüzüne dikkatlice bakıp onu inceleyebilir.
İlk bir aylık süreç bebeklerde sosyal becerilerin gelişmesi için henüz çok erken olsa da bu dönemde de sosyalleşmenin temel adımları atılır. Anne ve babası ile bağ kurmaya başlar ve zaman içinde onunla ilgilenildiğinin farkına varır. Bu sebeple, ilk aydan başlayarak bebekle sık sık iletişim ve tensel temas kurmak gerekir. Okşanmak, yumuşak ve tanıdık sesler duymak, bebeği mutlu eder. Anne ve babanın bebeğin yanına gelmesi, onu huzurlu olmasını sağlar. Henüz sosyalleşmek veya duygu ifade etmek için gülümsemeyen bebek, gülümsemeye başladığı zaman benzer şekilde karşılık vermek, sosyal becerilerinin gelişmesine katkı sağlar.
Bebek gelişim tablosu, bebeklerin gelişim süreçlerinin değerlendirildiği ve genel sağlık gidişatlarının kontrol edildiği bir araçtır. Bu tablo ile doktor, bebeğin aynı ay ve cinsiyetteki bebeklere göre baş çevresini, ağırlığını, boyunu ve boyuna oranla ağrılık durumunu kontrol eder. 1 aylık bebek gelişimi tablosu, kız ve erkek bebekler için ayrı olarak hazırlanır. Bu tabloya göre;
Bazı gelişim tablolarında bebeğin yapması beklenen ve yapamayacakları gibi kıstaslarda mevcuttur. Buna anlamda 1 aylık bebeğin gelişiminde yapabilecekleri ve yapamayacakları şu şekilde sıralanabilir:
Yapabilecekleri: Yüz üstü yatırıldığında başını kaldırır, kişinin yüzüne bakar, seslere tepki verir, siyah ve beyaz renkleri görür.
Yapması Beklenenler: Bebeğin, nesneleri gözle ile takip etmesi ve eğlendiğini belli etmesidir. Bunlar, 1 aylık bebeklerin ortalama yarısının yapabildiği fiillerdir.
Yapamayacakları: Bu kısımda bulunan eylemleri, bebeklerin az bir kısmı yapabilir. Bunlar; gülümseme, kahkaha atma ve yüzüstü yatar pozisyonda başın 45 derece açıyla kaldırılarak kısa süre tutulabilmesidir.
Bebekler için ilk sağlık kontrolleri doğumun hemen akabinde yapılır. Doktor aksini söylemedikçe ilk sağlık kontrolü, 1. ayı bitmeden gerçekleştirilir. Sağlık kontrolünde bebeğin boyu, kilosu, baş çevresi gibi ölçümleri yapılır. Göbek bağının ve göbek deliğinin kontrolünün yapıldığı muayene esnasında, eğer daha yapılmadıysa hepatit aşısı da uygulanır. Sağlık kontrolünde doktor, bebeğin gelişim sürecini tespit etmek amacıyla ebeveynlere bebeğin ne kadar süre uyuduğu, meme emdiği, işitsel ve görsel uyaranlara karşı tepki verip vermediği gibi birçok soru yöneltir. Bu süre zarfında bilhassa ilk çocuğunu büyüten ebeveynler, hemen herkesten farklı bir tavsiye duyar. Bu tavsiyelerin bir kısmı doğru olsa da çoğu genellikle yanlış bilgi içerebilir. Bu yüzden ebeveynlerin aklına takılan herhangi bir durumda soruları hekime sorması doğru olandır. Doktor, gerekli olduğunda bebeğin nasıl sakinleştirilmesi, ne kadar beslenmesi, alt temizliğinin nasıl yapılması gerektiği gibi konularda da detaylı bilgiler verir.
Ay ay bebek gelişimi ile ilgili diğer yazılarımız için aşağıdaki başlıklara tıklayabilirsiniz.
2 Aylık Bebek Gelişimi Nasıl Olur?
3 Aylık Bebek Gelişimi Nasıl Olur?
