Sağlıklı bir vücudun doğal bir salgısı olan balgam, organları nemli tutarak onları korur. Ancak bazı enfeksiyonlar ve dış etkenlerden dolayı balgam miktarı artarak yapısı bozulabilir. Bu durum ise solunum yollarını tıkayarak şiddetli öksürüğe neden olur. Peki, nedir? Tedavisi nasıl uygulanır? Detaylar yazımızda.
Mukus, vücut tarafından üretilen, kaygan ve lifli bir yapıya sahip salgıdır. Vücut işlevlerinde önemli bir yeri olan mukus, hayati organların kurumasını engelleyerek onların nemli tutar. Akciğer ve alt solunum yollarını korumak için üretilen mukus türüne ise balgam denir. Bu mukus çeşidi, solunumla vücuda giren bakterilerin ve istenmeyen maddelerin vücuttan atılması için filtre görevi alır. Bu alanların nemlendirilmesini sağlar. Su, protein, bazı tuzlar ve antikorlardan meydana gelir. Doğal rengi açık ve berraktır. Bilhassa akciğerler tarafından üretilir ve öksürük yolu ile dışarı atılır. Geniz akıntısı, sinüs akıntısı ve mideden gelen sıvılar balgam değildir. Normal şartlarda tehlikeli olmayan bu sıvı, akciğerlerde gelişen enfeksiyonlar veya alerjik durumlardan dolayı aşırı miktarda üretildiği zaman solunum yollarını tıkayabilir.
Vücudun ürettiği balgamın olağan rengi şeffaftır. Ancak bazı etkenlere göre farklı renklerde olabilir. Bu renk değişimleri şu şekildedir:
Şeffaf Balgam
Bu rengin görülmesi normal bir durumdur. Fakat bazı hastalıklarda bu türdeki balgamın miktarı artar. Şeffaf renkli olması diğer türlere nazaran kalın ve yapışkan değildir.
Sarı - Yeşil Balgam
Yeşilimsi sarı rengi yüksek olasılıkla bir enfeksiyonun habercisi olabilir. Nötrofiller denilen kan hücresi yeşil renklidir. Bu yüzden zatürre veya bronşit gibi solunum yolları enfeksiyonlarında veya kistik fibroziste yeşilimsi bir renk oluşabilir.
Kanlı Balgam
Küçük bir oranda bile kanla görülmesi her zaman dikkate alınmalıdır. Çünkü öksürük ile kan gelmesi akciğer kanseri, akciğer damarlarında pıhtı (pulomer emboli) veya tüberkülozun belirtisi olabilir.
Pembe Balgam
Bilhassa pembe renkli ve köpüklü olması kılcal damarlardan akciğerlerdeki alveollere bir miktar sıvı ve kan sızdığını gösterir. Bu durum pulmoner ödem olabilir. bu akciğer ödemi durumu sıklıkla konjestif kalp yetmezliği kaynaklı olabilir.
Siyah Balgam
Diğer renklere göre oluşan siyah renk, genel olarak siyah renkli dumanlı ya da kömür tozlu gibi bir havanın solunması ile oluşabilir. Ayrıca sigara içen kişilerde de görülebilir.
Kahverengi Balgam
Sigara içen bireylerde, yaygın olarak bakteriyel pnömonide, basit göğüs enfeksiyonları, kistik fibroz, enfektif KOAH alevlenmelerinde ve akciğerlerdeki apselerde görülebilir.
Akciğerlerin hasar alması sonucu üretim artar. Özellikle yenidoğan bebeklerde sık sık oluşur. Çünkü yeni gelişmekte olan akciğerleri, dışardan gelen toz ve yabancı maddelere karşı kolayca tahriş olur. Bu yollarda biriken mikroplar genizde mukus artmasına ve balgamlı öksürüğe sebep olur.
Balgama Neden Olan Hastalıklar
Balgama Neden Olan Bazı Etkenler
Balgam solunum sisteminin doğal bir salgısıdır. Ancak bazı durumlarda aşırı şekilde üretilir. Bu gibi hallerde mutlaka bir uzman hekime başvurulması gerekir. Bilhassa kahverengi, siyah, kırmızı veya köpüklü bir görüntüde ise ciddi sağlık sorunlarına işaret edebilir. Tedavi edilirken nedene yönelik planlama yapılır. Tedavi planını belirlemek için örnek alınarak sebep olan enfeksiyonun bulunması için laboratuvara gönderilir. Bakterilerden dolayı gelişmesi durumunda antibiyotik tedavisi verilirken, alerjiden kaynaklı olanlara alerjiyi kontrol altına alan ilaçlar reçete edilir. Ayrıca balgamın kıvamını incelten ve akciğerlerden atılımını sağlayan şurup veya tabletler de verilebilir.
Örneğin alınması için gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
Solunum yollarında bulunan tüysü çıkıntılarla genize taşınan ve mideye geçen ve gerek duyulduğunda öksürük ile dışarı atılır.
Balgamın çıkarılması için şunlar uygulanabilir:
Balgamı ne söker? Sorusunun cevabını herkes merak eder. Evde balgam söktürücü olarak yapılabilecek doğal tariflerden bazıları şu şekildedir: