Kawasaki hastalığı veya Kawasaki sendromu, akut başlangıçlı ve ateşli bir hastalıktır. Kawasaki sendromu, 1967 yılında hastalığa ismini veren Tomisaku Kawasaki tarafından Japonya’da tanımlanmıştır. Ani başlayan ve hızlı ilerleyen tedavi edilmediği zaman ise kalp hastalıklarına neden olan bir hastalıktır. Bu yüzden belirtilerin görülmesinin ardından hemen hekime başvurulmalıdır.
Kawasaki sendromu, genel olarak kalbi besleyen koroner atardamarlar ile başlayıp orta büyüklükteki damarlarda genişlemelere ve vaskülit denilen damar çeperlerinde iltihaplanmalara yol açan hastalıktır. Genellikle ani başlayan bu rahatsızlık; 5 yaş altı çocuklarda uzun süren ateş, döküntü, ağız içinde, dilde ve gözlerde kızarıklık ile kedini gösterir. Kalbi besleyen koroner arter damarların etkilenmesi çocuklarda kalp hastalıklarına yol açar. Kawasaki hastalığına bazı durumlarda mukokutanöz lenf nodu sendromu da denir. Çünkü enfeksiyon sırasında lenf düğümlerinin şişmesi cilt, ağız, burun ve boğaz içerisindeki mukozaları da etkiler. Birçok vakada tedavi sonrası hastalık birkaç gün içinde geçer ve nadiren tekrarlar. Tedavi edilmediği takdirde ise ciddi derecede kalp rahatsızlıklarını tetikleyebilir.
Kawasaki hastalığının neden olduğu henüz aydınlatılabilmiş değildir. Araştırmalar, genetik, virüsler ve çevresel etkenlerin bu hastalığın oluşumunda rol oynayabileceğini düşünmektedir. Erkek çocuklarda kız çocuklara nazaran daha sık meydana gelebilir. Son yıllardaki araştırma sonuçlarına bakılarsa, hastalığın ilkbahar ve kış başlangıcında daha yaygın oluştuğu anlaşılır. Yanı sıra hastalığın bulaşıcı olduğu hakkında herhangi bir veri bulunmaz. Çocukların kawasaki sendromuna yakalanma riskini artıran sebepler ise şu şekilde sıralanabilir:
Kawasaki hastalığı ani başlayarak 3 aşamada belirti gösterir. Bu yüzden hastalığın başladığından itibaren 10 gün içinde tedavi edilmesi, hasar ihtimalini büyük oranda azaltır. Hastalığın her aşamasında değişik belirtiler meydana geldiği için, semptomları hastalığın kademesine göre analiz etmek doğru olacaktır.
1. Aşama
2. Aşama
3. Aşama
Hastalığın son aşamasında, herhangi bir komplikasyon olmadıkça semptomlar yavaş yavaş kaybolur. Tekrar tam olarak normal bir hale gelme ise yaklaşık 8 hafta sürebilir.
Kawasaki hastalığı çocuklarda kalp hastalığına neden olan yaygın nedenlerden biridir. Fakat etkili bir tedavi ile çocukların sadece küçük bir kısmında kalıcı hasara yol açar. Hastalığın sebep olabileceği kalp komplikasyonları şu şekilde sıralanabilir:
Hastalığına tanı koymak için özel bir test mevcut değildir. Teşhis için benzer belirtilere sahip hastalıkların bertaraf edilmesini sağlayacak testler uygulanır.
Kawasaki sendromu ile benzer belirtilere sahip olan hastalıklar; streptokokların neden olduğu enfeksiyonlar, çocuk romatoid artriti, Stevens-Johnson sendromu ve mukoza zarlarında bozukluk, toksik şok sendromu, kızamık, Kayalık Dağlar benekli ateşi gibi kene kaynaklı sağlık problemleridir.
Bu yüzden hastalıkların ayrımını yapmak için CRP ve sedimantasyon düzeyinin seyri, lökosit sayısı ve karaciğer enzim düzeyinin seyri, kansızlık ve trombosit sayısındaki sonuçların değerlendirilmesi amacıyla bazı testler uygulanır. Bu testler şu şekilde sıralanabilir:
Kan Testleri: Bu test ile beyaz kan hücresi sayısına bakılır. Test sonucunda yüksek miktarda beyaz kan hücresi olması anemi, iltihaplanma, Kawasaki hastalığı belirtilerindendir.
Elektrokardiyogram: Çocuğun kalp atışlarının elektriksel tepkilerini ölçümlemek için cilde elektrotlar takılır. Kawasaki hastalığında kalpte ritim problemleri görülebilir.
Ekokardiyogram: Kalbin çalışma şeklini ve koroner arterlerdeki problemleri gösterir.
İdrar Testleri
Kawasaki hastalığında komplikasyon oluşma riskini minimuma indirmek için, en kısa zamanda tedaviye başlanması gerekir. İlk adım ateşi, oluşan iltihabı azaltarak yanı sıra meydana gelebilecek kalp hasarını engellemektir. Kawasaki sendromunda, ciddi komplikasyon riski olabileceği için ilk müdahale genellikle hastanede yapılır. İlk tedavinin sonrası hastanın durumuna göre tedavi planlanır. Şayet çocukta koroner arter anevrizması oluştuysa, en az 6 hafta pıhtılaşmayı engelleyici ilaç tedavisi verilmesi gerekir. Çocuğu tedavi sırasında grip ya da suçiçeği geçirmesi halinde bu ilaçlar hemen bırakılmalıdır. Tedavisi yapılmayan kawasaki sendromu yaklaşık 12 gün sürer, fakat kalp komplikasyonları oluştuysa daha uzun sürebilir. Çocukta kalp problemleri oluştuğu zaman düzenli olarak kontrol ve takibinin yapılması gerekir.
Koroner arter anevrizması oluşan çocuklarda aşağıdaki tedaviler yapılabilir:
Antikogülan ilaçlar: Pıhtıların oluşmasını engellemek için kullanılır.
Koroner arter anjiyoplastisi: Daralan arterlerin açılması için kullanılır.
Stent yerleştirme: Tıkanan damarların açılarak sonrasında tekrar tıkanmasını engellemek amacıyla stent isimli cihazın yerleştirilmesi.
Koroner arter baypas grefti: Bacak, göğüs ya da koldan alınacak bir damarı kullanarak tıkanmış veya tıkanmak üzere olan koroner arter çevresinden kanın geçebileceği bir yol oluşturmak.