Beslenme ile vücudumuza aldığımız yağların sindirilip, hücreler tarafından emilmesine yardımcı olmak için en küçük yapı taşlarına parçalanmasını sağlayan enzime lipaz denilmektedir. Pankreas karnın arkasında yer almaktadır. Pankreas ve mideden salgılanan yağların sindirilmesinde ise lipaz görevlidir. Yüksekliği nedir? Düşüklüğü nedir? Sorularının cevapları yazımızda.
Pankreastan salgılanan sıvının içerisinde bulunmaktadır. Salgı ince bağırsağa iletilerek sindirimin tamamlanmasına yardımcı olur. Besinlerle vücuda alınan yağların yapı taşlarına kadar parçalanması ve vücutta kullanılabilir hale getirilmesini sağlar.
Pankreasta üretilen protein yapıdaki lipazın kandaki seviyesi basit bir kan testiyle ölçülebilmektedir. Kanda az miktarda lipaz enziminin bulunması normaldir. Serum lipaz seviyesi olması gerekenden fazlaysa bu durumda lipaz yüksekliği meydana gelir. Yüksekliğin belirtileri şu şekildedir:
Genellikle akut ya da kronik pankreatit gibi bir pankreas hastalığından şüphelenilir. Enzimler pankreastan salgılanır ve pankreasta herhangi bir yara ya da inflamasyon bulunuyorsa salgı bezinden normalin üzerinde enzim salgılanır.
Sağlıklı kişilerde lipaz seviyesi 10-140 U/L aralığında olmalıdır. Kan testi sonucunda referans değerler altında kalınması ve pankreas organının işlevini yeterli düzeyde yerine getirmemesi gibi nedenlerden kaynaklanabilir. Referans değerlerinin altına düşmesi ise lipaz düşüklüğü olarak adlandırılır. Düşüklükte görülen belirtiler ise şunlardır:
Kan testi uygulanarak test yapılır. Kol ya da elin üzerindeki herhangi bir damardan iğne yardımıyla kan alınır. Test ciddi bir risk oluşturmamaktadır. Tüm kan testlerinde olduğu gibi hassas kişilerde bayılma, tansiyon düşüklüğü, baş dönmesi gibi komplikasyonlar görülebilmektedir.
Test öncesinde hastalardan 8-10 saatlik açlık durumunda olmaları istenmektedir. Hastanın kullandığı bazı ilaçlar sonuçları etkileyebileceğinden kullanılan ilaçlar hakkında doktora bilgi vermesi önemlidir.
Birçok farklı hastalığa yönelik yapılan araştırmalarda, kontrollerde, farklı semptomların nedenine yönelik gerçekleştirilen tetkiklerde başvurulan bir testtir. Test genellikle pankreas iltihabı, farklı pankreas hastalıklarının araştırılması, pankreas salgı yollarında mevcut bir tıkanıklığın olup olmadığının araştırılması, pankreası etkileyen kronik hastalıkların tanı ve takip süreçlerinde sıklıkla başvurulmaktadır.
Pankreasla ilgili sorunları belirten semptomlar genellikle şunlardır:
Referans aralığının altında veya üstünde kalan durumlarda farklı sorunlar oluşabilir. Test sonuçları doktor tarafından değerlendirilir. Test sonuçlarınızı değerlendirmek için Bulut Klinik üzerinden online randevu veya yüz yüze randevu alabilirsiniz. Pankreas ile ilgili hastalıklarda ise “İç Hastalıkları” ya da “Gastroenteroloji” bölümüne başvurabilirsiniz.
Lipaz değerlerine kan testi ile bakılmaktadır. Koldan ya da elin uygun bölgesinden kan alınır. Sağlıklı bir bireyde değerler, 10-140 U/L arasında olmalıdır. Bu referans aralığının dışındaki değerler sağlık açısından önemlidir.