Mastektomi, memenin tamamen veya kısmen çıkarılmasını içeren bir cerrahi girişimdir. Meme kanseri tedavisinde uygulanır ve meme dokusu çıkartılır. Ameliyat yöntemi, hastanın durumuna ve ameliyat sebebine göre değişebilir. Genel olarak, hasta anestezi altında yapılır ve cerrahi ekip, memenin dokusunu ve kan damarlarını keserek memeyi çıkarır. Daha sonra, dokuya gereken şekilde iyileştirme işlemi yapılabilir. Mastektomi nedir? Çeşitleri nelerdir? Merak edilenler yazımızda.
Mastektomi, bir veya iki memenin cerrahi olarak çıkarılmasını ifade eder. Genelde meme kanseri tedavisi olarak yapılır. Bazı durumlar da ise meme dokusundaki büyümeyi kontrol altına alabilmek için yapılmaktadır. Hangi mastektomi türünün yapılacağı, kanserin yaygınlığı ve hastanın yaşı, genel sağlığı ve kişisel tercihleri gibi faktörlere göre belirlenir.
Çeşitleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Bu çeşitler arasında en uygun olanı, hastanın durumu, yaşı, genel sağlık durumu ve kişisel tercihleri göz önünde bulundurularak doktor tarafından belirlenmektedir.
Mastektomi ameliyatı, bir veya iki memenin cerrahi olarak çıkarılmasını ifade eder. Genelde meme kanseri tedavisi olarak yapılır. Hangi işlemin yapılacağı, kanserin yaygınlığı ve hastanın yaşı, genel sağlığı ve kişisel tercihleri gibi faktörlere göre belirlenir.
Ameliyat yöntemi, hastanın durumuna ve ameliyat sebebine göre değişebilir. İşlem öncesinde hastaya olası riskler ve gerekli bilgilendirmeler yapılır. Genellikle anestezi altında işlem gerçekleştirilir. Ameliyatta meme dokusunun tamamı veya bir kısmı çıkartılır. Doku çıkartılırken diğer dokulara zarar vermemeye özen gösterilir. Ameliyatta oluşan durumlar göre meme başı ya da meme kemiği de çıkartılabilmektedir. Daha sonra dokuya gereken şekilde iyileştirme işlemi yapılabilir. Sentinel düğüm diseksiyonu koltuk altından bir dizi lenf düğümü çıkartılır. Aksiller lenf nodu diseksiyonu uygulanacak hastalardaysa tümörün etkilediği ilk birkaç düğüm çıkartılmaktadır. Lenf düğümlerinin çıkarılması gerekmeyen işlemlerde bu aşama atlanır. Çıkartılan lenf düğümleri kanser açısından test edilir ve hiçbir sorun olmaması durumunda başka lenf düğümü çıkartılmaz. Göğüs cerrahı tarafından göğse kanalizasyonlar yerleştirilir ve bu sayede koltuk altından tümör bölgesine doğru sıvı akışı engellenir. Açılan kesiye dikiş atılır ve operasyon bitirilir.
Ameliyat süresi, hangi tür mastektomi uygulanacağına ve hastanın durumuna göre değişkenlik gösterir. Genellikle 2-3 saat kadar sürebilir. Ancak daha karmaşık veya çok büyük olan ameliyatlar daha uzun sürebilir. Örneğin meme rekonstrüksiyonu gerçekleştirilirse süre uzayabilir. Ameliyatın tam süresi, hastanın durumu, cerrahi tekniği ve diğer faktörlere göre belirlenebilir.
Meme kanser tanısı konulan kişiye mastektomi işlemi yapılmaktadır. Ameliyat genel cerrahi ekibi tarafından gerçekleştirilir.
Genellikle meme kanseri tedavisi olarak belirtilen durumlarda hastalara yapılabilir. Meme kanseri olasılığı yüksek olan kadınlarda öngörülebilir bir önlem olarak yapılabilir. Meme anormalliklerinin veya diğer memede bulunan hastalıkların tedavisi için de yapılabilir.
Aile geçmişinde birinci dereceden akrabaları meme kanseri olan bazı hastalarda kanser kalıtsal karakter taşımaktaysa riski azaltmak ve koruma amacıyla hastalıksız memeye uygulanabilmektedir.
İşlemin ardından hasta genellikle 3 gün hastanede yatar. Rekonstrüktif cerrahi uygulanan hastalarda ise bu süreç birkaç gün daha uzayabilmektedir. İyileşme sürecinin daha kolay geçmesi için hastaya bazı öneriler verilmektedir.
İşlem yapılan bölgede sertlik oluşmasını engellemek için bazı egzersizler verilir.
Ameliyat sonrası ağrıyı azaltmak için yardımcı ilaç tedavileri reçete edilir. Aynı zamanda krem de verilebilir.
Enfeksiyon belirtilerine dikkat edilmelidir. Morarma, şişlik, hafif ateş görülebilecek belirtilerdir fakat şiddetlenmesi ve düzelmemesi durumunda sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Hastanın kontrol muayeneleri aksatmaması önemlidir. Düzenli kontrol muayeneleri yapılır ve gerekirse tedavinin güncellenmesi önerilir.
Bu iyileşme süreci, hastanın durumuna ve hastane/cerrahi politikalarına göre değişebilir. Ameliyattan sonra hasta ve ailesi tarafından takip edilmelidir.