Vücudun belirli bir bölgesinde yoğun hissedilen ağrı bozuklukları, günlük hayatı ciddi oranda olumsuz etkileyen önemli sağlık problemlerindendir. Nevraljler bu ağrıların en belirgin türlerindendir. Bu ağrılar; elektrik çarpması, batma, bıçak saplanması, yanma, uyuşma gibi farklı belirtilerle ifade edilir. Peki, nevralji türleri nelerdir? Nasıl tedavi edilir? Detaylar yazımızda.
Nevralji, vücudun çeşitli bölgelerinde sinir hasarından dolayı meydana gelen ve yaşamı olumsuz etkileyen şiddetli ağrılardır. Bu ağrılar nöropatik karakterde kronik, yanıcı, batıcı veya soğuk hissi şeklinde gelişebilir. Bu yüzden hastalar genellikle normal bir ağrı gibi değil de; elektrik çarpması, batma, bıçak saplanması, yanma, uyuşma gibi farklı ifadelerle tarif etmeye çalışırlar. Birçok farklı hastalık nevraljiye sebep olabilirken, bazı vakalarda ağrı için hiçbir neden bulunamayabilir.
Nevralji meydana gelmesinin altında sinir dokusunun işlevlerinde bozulmaya sebep olarak hasar alamsına yol açan ya da direkt tahrip eden nedenler bulunabilir. Bu yüzden nevraljiye etken olabilecek sağlık sorunları şu şekilde sıralanbilir:
En yaygın görülen spesifik nevralji türleri; Trigeminal Nevralji, Postherpetik Nevralji, Oksipital Nevralji ve Glossofarengeal Nevralji'dir. Sinir hasarı sonucu vücudun belli bölgelerinde meydana geldiğinde de o bölgenin ismini alabilir.
Nevraljiler içinde en sık görülen türdür. Kafa sinirlerinin beşincisi olan trigeminal sinir aynı zamanda yüzün duyusal innervasyonunu ve çiğneme kaslarının fonksiyonunu sağlar. Hastalarda yüze dokunulması sonucu, yemek yerken, traş olurken, bir şey içerken, diş fırçalarken, makyaj yaparken, konuşurken, yüz yıkarken, gülerken ve hatta bazen konuşurken bile ağrı çekebilirler. Hastalar çoğunlukla bu tür ağrılarda diş hekimlerine başvururlar.
Zona hastalığı virisünün neden olduğu bir hastalıktır. Sinirde yer eden virüs sinirin yayılım yolu boyunca ağrı ve kaşınmalara neden olur. Ciltte suçiçeğine benzeyen cilt lezyonları meydana gelir. Bazı vakalarda ağrı hiç geçmeyebilir veya döküntüler geçtikten sonra tekrar edebilir. Kaşıntılar; dokunma, rüzgâr gibi tetikleyici etkenlerle meydana gelebilir. İleri yaşlarda oluşan suçiçeği hastalarında daha çok görülür.
Kafanın arkasında yer alan ense kökünden tepeye kadar olan alandaki duyuyu oksipital sinirler sağlar. Bu sinir boyunca şimşek çakar gibi yanıcı olan sürekli ağrılar oksipital nevraljiye işaret edebilir.
Bu problem de oldukça nadir olmakla birlikte meydana getirdiği semptomlar çok önemlidir. Ağrılar dil ve boyunda görülür. İleri safhalarda hastalar yutamazlar ve tükürükleri ağızdan akar. Bazı vakalarda ağrı atakları yaşanırken bayılma da meydana gelebilir
Nevralji teşhisi hastanın detaylı hikayesi ile konur. Doktor hastanın anlattığı şikayetleri dinleyerek hastalıktan şüphelenir ve hastaya tanıya götürecek doğru soruları sorar. Trigeminal nevraljiden şüphelenilen vakalarda ise mutlaka beyin MRI'ı istenerek trigeminal sinire bası yapan bir tümör veya başka bir patoloji elenmelidir.
Nevralji tedavisi için ilk amaç nevraljiye neden olan durumun belirlenip giderilmesidir. Bunun için ilaç kullanımı veya cerrahi işlemlere başvurulabilir. Nedeni bilinmeyen nevraljilerde ise ağrı tedavisi için ilaçlar reçete edilir. Nevraljide ağrılar çoğunlukla parasetamol gibi klasik ağrı kesicilerle geçmez. Bu yüzden hastanın ve hastalığın gidişatına göre antidepresan veya antikonvulsan ilaçlar verilebilir. Bu ilaçlar ağrıları azlatmak için uygulanır. İlaçların dışında tedavide lokal kremler, sinir blokajı, perkütan girişimler de verilebilir.