Taşikardi (Kalp Çarpıntısı) Nedir? Neden Olur?

Halk arasında kalp çarpıntısı olarak bilinen taşikardi, istirahatteyken bile kalbin hızlı atabildiği bir ritim bozukluğu türüdür. Kişilerde oldukça sık görülen bu rahatsızlık tedavi edilmediği zaman, yeterli oksijen gitmeyen miyokard hücreleri ölerek kalp krizi riski yükselir. Bu yazımızda taşikardi ile ilgili tüm detayları sizler için yazdık.

Yayınlanma Tarihi 26 Ağustos 2021
Okunma Süresi 11 dk
Güncellenme Tarihi 26 Ağustos 2021
Makaleyi Paylaş
Binlerce hekim ve milyonlarca hastanın tercihi #bulutklinik

Taşikardi Nedir?

Sağlıklı bir bireyin kalp atım sayısı dakikada 60-100 aralığındadır. Bu atış sayıları gün içindeki saate, kişinin ihtiyaçlarına göre değişkenlik gösterir. Kişinin dinlenme esnasındaki kalp atım sayısının 100’ün üzerinde olmasına, taşikardi veya kalp çarpıntısı denir. Altta yatan nedene bağlı olarak ciddi bir sorundan dolayı kaynaklanabilir. Bazen hiçbir belirti vermeden de yaşanabilir. Fakat teşhisi konularak tedavisi yapılmadığı zaman; inme, kalp krizi veya ani kalp durması gibi ölümcül sonuçlara neden olabilir.

Taşikardi Türleri Nelerdir?

Kalp çarpıntısı çeşitleri farklı türde bulunur. Taşikardi tipleri, kalp atış hızından kalbin hangi kısmında görüldüğüne göre değişkenlik gösterir.

Atriyal Fibrilasyon: En yaygın görülen kalp çarpıntısı tipidir. Kalbin üst alanında bulunan atriyal denilen küçük odacıkların aralarından gelen düzensiz elektriksel uyarılardan dolayı oluşur. Oluşan bu düzensiz sinyaller kulakçıkların zayıf veya hızlı bir şekilde kasılmasına neden olur. Aşırı alkol, hipertiroidi, hipertansiyon ve kalp kapağı bozukluğu tetikleyen hastalıklardandır.

Atriyal Çarpıntı: Kalp kapakçıklarının düzensiz bir biçimde çok hızlı atmasına denir. Hız yüzünden kulakçıklar zayıflar ve çarpıntı yapar.

Supraventriküler Taşikardi (STV): Kalp alt odacıklarının çok hızlı bir biçimde atmasıdır. En sık sigara ve alkol tüketimi fazla olanlarda görülür.

Ventriküler Taşikardi: Kalbin alt odacıklarında olağan dışı elektrik sinyalleri ile çok hızlı kalp atışı olmasıdır. Bu hız ventrikülerin yeterli kanı pompalamasına izin vermeyebilir. Kısa olan ataklar zararsız olabilir. Fakat birkaç saniyeyi aşan ataklar acil bir durum halini alabilir.

Ventriküler Fibrilasyon: Düzensiz, hızlı ve elektriksel uyarılardır. Bu durum vücuda kan pompalanması yerine kalp alt odacıklarının titremesine neden olur. Kalbe elektik şoku ile müdahale dilmezse ölüme neden olabilir. Kalp krizinde veya sonrasında görülebilir. Altta yatan bir kalp rahatsızlığı veya yıldırım çarpması sonucu gelişebilir.

Taşikardi Neden Olur?

Kalpteki bu kaotik hareketler pompalama hareketlerindeki anormal elektriklenmelerden kaynaklanır. Bazı vakalarda kalp çarpıntısının neden olduğu tam saptanamayabilir. Fakat taşikardi nedenleri arasında bulunan bazı tetikleyiciler şu şekilde olabilir:

  • Kalpte bulunan doğumsal bazı anormallikler
  • Kalp yetmezliği
  • Aşırı alkol alımı
  • Uyuşturucu madde bağımlılığı
  • Sigara içmek
  • Hipertansiyon
  • Tiroid bezinin aşırı çalışması
  • Bazı ilaçların etkileri
  • Elektrolit dengesizliği
  • Kalp tümörleri
  • Kalp kapakçık hastalığı
  • Kalp yetmezliği
  • Kalpteki enfeksiyonlar
  • Koroner arter hastalığı
  • Bazı akciğer hastalıkları
  • Kalp kası hastalığı

Taşikardi Belirtileri Nelerdir?

Çarpıntı atakları, doku ve organların oksijensiz kalmasına neden olabilir. Bu yüzden aşağıdaki taşikardi belirtileri meydana gelebilir.

  • Baş dönmesi
  • Nabız hızlanması
  • Nefes darlığı
  • Bayılma
  • Ani gelen güç kaybı
  • Sersemlik hissi
  • Kalp atışlarının hissedilmesi
  • Göğüste hissedilen rahatsızlık

Taşikardi Tanısı Nasıl Konur?

Kalp çarpıntısı tanısı için öncelikle hastanın detaylı tıbbi öyküsü alınır ve fiziki muayene yapılır.

  • EKG (Elektrokardiyogram) çarpıntı için ilk başvurulan yöntemdir. EKG ile kalbin elektriksel verilerini gözlemlemek için yapılır.
  • Bazı hastalarda ise kalp atışını 24 saat gözlemlemek adına 24 saatlik EKG Holter testi yapılır. Bu cihaz taşınabilir küçüklükte, kayıt alabilen bir cihazdır. Hasta 24 saat boyunca cihazı kendine bağlayarak kalp ritmini kaydeder.
  • Elektrokardiyografi (kalp ultrasonu) görüntüleme ile kalpte herhangi bir yapısal bozukluk olup olmadığı, kalp boşluklarının boyutları, kalp kapakçıklarının durumu hakkında detaylı bilgi sunar. Bu sayede ritim bozukluğuna neden olacak faktörler ortaya çıkabilir.
  • Kalp haricide bulunan çarpıntı nedenlerini bertaraf etmek için de rutin kan tahlilleri yapılır. Bu testlerden bazıları; tiroid fonksiyon testleri, böbrek fonksiyon testleri ve hemogram olarak sayılabilir.

Taşikardi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Çarpıntı tedavisi hastanın yaşı ve genel sağlık duruma göre farklılık gösterebilir. Doğru tedavi için ilk olarak altta yatan nedenin bulunması gereklidir. Tedavinin amacı komplikasyon riskini azaltmak için taşikardi sayısını azaltmak ve engellemektir. Taşikardiyi tedavi etmek için kullanılan uygulamalardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

Vegal Manevra: Vegal sinirin kalp atış hızını düzenleme rolü bulunur. Bu sinire uygulanan bazı manevralar kap atış ritmini yavaşlatabilir. Bunlar; öksürmek, ıkınmak ve yüze bir buz torbası konulmasıdır.

Antiaritmik İlaçlar: Kişinin normal bir kalp atış hızını geri kazanması için reçete edilen ilaçlardır. Oral veya enjeksiyon yolu ile alınabilir. Bazen birden fazla ilaç kullanımı gerekebilir.

Kardiyoversiyon: Hastanın göğsüne yapıştırılan kaşıklar veya bantlar ile kalbe elektriksel şok verilir. Bu şok kalbin elektriksel ritmine etki ederek normal çalışmasını sağlayabilir. Genellikle acil bir müdahalede kullanılır.

Defibrilasyon: Kişide nabız alınmadığı aritmik hallerde acil olarak uygulanır. Bilhassa ventriküler fibrasyon ve kan pompalanmasının yapılmadığı hallerde kullanılır.

Kalp Çarpıntısına Ne İyi Gelir?

Kalp çarpıntısı çok ciddileşmeden önce kişinin kendi yapabileceği bazı önlemlerle rahatlama sağlanabilir. Bunlardan bazıları şu şekilde sırlanabilir:

Gevşeme Teknikleri

  • Yoga
  • Meditasyon
  • Spor yapmak
  • Nefes egzersizleri
  • Tatile çıkmak

Uyarıcı Madde Alımını Azaltmak

  • Kahve, çay ve kola gibi kafeinli içecekler
  • Tütün ürünleri
  • Yasa dışı uyuşturucu maddeler
  • Yüksek tansiyon ilaçları
  • Alkol kullanımı

Vagus Sinirini Uyaran Manevralar

  • Ikınma
  • Öksürme
  • Geğirme
  • Soğuk su ile yüz yıkama
  • Soğuk duş alma

Bu yöntemlerden önce tıbbi bir görüş için uzman hekime başvurmakta yarar vardır.

 

Çerez Tercihlerinizi Seçin

Sitemizde size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanılmaktadır. Detaylar için Çerezlere İlişkin Adınlatma Metni'ni inceleyebilir veya çerezleri özelleştirebilirsiniz.